Drewno jest w prawie każdym domu. Mogą być to meble, podłoga, boazerie, drzwi. Drewno się starzeje i po latach użytkowania nie wygląda tak ładnie, jak na początku. Bywa i tak, że efekt starości jest pożądany, ze względu na chęć uzyskania atmosfery starej elegancji, a meble są nowe i trzeba dosyć długo oczekiwać na efekt szlachetnej patyny.
Co można zrobić, by nadać staremu drewnu nowy blask, a nowe elegancko postarzeć? Okazuje się, że nie jest to trudne do uzyskania i każdy może to zrobić, wystarczy zaopatrzyć się w odpowiednie narzędzia i środki (farby, lakiery lub oleje), czas i odrobinę cierpliwości. Efekt jest zachwycający, a duma z samodzielnie wykonanego dzieła niczym niezastąpiona.
Jak odświeżyć starą boazerię?
Boazeria królowała w przedpokojach i kuchniach w latach 80-tych i później w ubiegłym wieku. Kładzenie boazerii miało swoje uzasadnienie – drewnianą ścianę łatwiej umyć niż malowaną, a dodatkowo, nie widać na niej brudu. Była robiona z wąskich desek, które bejcowano lub malowano ciemnym lakierem. Z czasem boazerie jeszcze bardziej ciemniały, a upływ czasu powodował, że drewniana ściana traciła resztki estetyki i zwyczajnie szpeciła pomieszczenie. Wymiana mebli w pomieszczeniu dodatkowo wpływała na efekt niedopasowania ściany do koncepcji całości. Wyjściem okazywało się zrywanie boazerii lub jej odnawianie. Walory użytkowe okazują się bardzo istotne, stąd też wiele osób postanawia postawianie jej, nadając jej nowy wygląd.
Metod na odnowienie starej boazerii jest kilka. Niektóre są pracochłonne, inne bardzo proste do wykonania. Wybór zależy od charakteru wnętrza.
Odnawianie boazerii z zachowaniem naturalnej, drewnianej formuły
Ta metoda jest najbardziej pracochłonna. Przede wszystkim należy zedrzeć stare warstwy lakieru i to jest najtrudniejsza czynność. Można wspomagać się szlifierką, lecz wąskie boki każdej deseczki najczęściej trzeba wyszlifować ręcznie. Po bardzo dokładnym wyszlifowaniu należy zetrzeć pozostały pył z drewna i lakieru. Kolejną czynnością jest zabezpieczenie surowego drewna preparatem który zabezpieczy drewno przed ciemnieniem i żółknięciem, będzie impregnował od wilgoci i od zabrudzeń. Na samym końcu boazerię należy zabezpieczyć lakierem. Może być konieczne zastosowanie dwóch warstw.
Olejowanie boazerii
To kolejna metoda na odświeżanie boazerii, tym razem uznawana za bardziej ekologiczną. Podstawowe czynności są takie same, jak przy lakierowaniu – najpierw należy bardzo dokładnie wyszlifować deski i je oczyścić. Warto je zabezpieczyć odpowiednimi impregnatami. Zamiast na zakończenie użyć lakieru, trzeba równomiernie rozłożyć na niej lakier. Taki sposób pielęgnacji wymaga powtarzania olejowania, w zależności od tempa blaknięcia desek. Olejowane deski wyglądają pięknie i bardzo naturalnie.
Malowanie boazerii
Jak odnowić starą boazerię bez ogromnych nakładów pracy? Można ją przemalować.To świetny sposób na całkowitą zmianę charakteru wnętrza. Jeżeli ściana wyłożona naturalnym drewnem całkowicie nie komponuje się z nowymi meblami, można nadać całemu pomieszczeniu całkowicie nowego charakteru. Małe pomieszczenie wyłożone ciemną boazerią sprawia wrażenie małego i ciasnego. Przemalowanie na jasny, pastelowy kolor optycznie je powiększy i nada zaskakującego wyglądu.
Przed malowaniem należy boazerię odtłuścić i zeszlifować, chociaż nie aż tak pracochłonnie jak przed lakierowaniem. Po oczyszczeniu z resztek wystarczy pomalować odpowiednią farbą. Jeżeli są ubytki, w drewnie, należy je uzupełnić i zaszpachlować. Do malowania można użyć farb akrylowych lub kredowych.
Farby kredowe do malowania drewna
Świetnie wygląda drewno pomalowane farbami kredowymi. Mają ten walor, że nie wymagają żmudnego przygotowania powierzchni. Wystarczy je odtłuścić zwyczajnym detergentem. Jeżeli jednak są duże nierówności i zacieki na drewnie, można je lekko podszlifować i uzupełnić. Farby kredowe są nietoksyczne, dają świetny, matowy efekt i są niezwykle proste w użyciu.
Bielenie drewna
Bielenie drewna to stara metoda pielęgnacji drewnianych powierzchni rodem z zimnej Skandynawii. Z tej przyczyny idealnie pasuje do modnych wnętrz w stylu skandynawskim. Jest jednak pracochłonna, a jej fantastyczny efekt uzyskuje się stopniowo. W dobrze i drobiazgowo zeszlifowaną i oczyszczoną boazerię należy wetrzeć ług, czyli wodny roztwór zasady sodowej. W miarę penetracji ługu drewnianych desek, powoli nabierają one białego odcienia. Przy czym każdy efekt jest piękny – od lekko białej poświaty po głęboką biel, z zachowaniem widocznych struktur drewna.
Jak nadać drewnu efekt starej patyny i zużycia?
Są meble, które źle wyglądają w pomieszczeniach i “rażą” nowością tam, gdzie wskazana jest klasyka lub stylizacja na swobodę użytkowania. Ciekawym akcentem wystroju wnętrz może być stół sugerujący długą historię użytkowania lub mebel, robiący wrażenie znalezionego na babcinym strychu. Postarzanie mebli można uzyskać kilkoma metodami.
Postarzanie drewna z zachowaniem naturalnej kolorystyki
O tym, jak uzyskać efekt naturalnej starości drewna decyduje dopasowanie do wnętrza i całej stylistyki. W zależności od potrzeb, stosuje się odmienne metody.
Jeżeli mebel ma zachować naturalny kolor, do postarzenia najlepiej użyć specjalnych szczotek – metalowych lub nylonowych. Do tej czynności warto użyć szlifiarki, na którą nakłada się specjalne szczotki. Szczotkowanie to w istocie bardzo gęste zarysowywanie drewna. Dla większego efektu można na zakończenie porysować powierzchnię w kilku miejscach dłutem lub innym ostrym przedmiotem. Po skończonym procesie “niszczenia” można całość lekko przeszlifować i wygładzić powierzchnię papierem ściernym. Na zakończenie należy mebel zalakierować lub zabejcować.
Efekt starości uzyskuje się również przy końcowym wykończeniu używając wosku. Krawędzie mebla należy lekko przetrzeć woskiem i następnie zabejcować lub zalakierować. Pod woskiem powierzchnia pozostanie jaśniejsza niż pozostała.
Patynowanie drewna
Bardzo ciekawy efekt wizualny daje patynowanie drewna. To proces, który wymaga przede wszystkim zastosowania specjalnej patyny do drewna, która wygląda jak płynny lakier. Mebel najpierw trzeba odtłuścić, przeszlifować i wytrzeć, następnie zabejcować w wybranym odcieniu, a na końcu pokryć patyną. Po wyschnięciu patynę zależy zatrzeć i zalakierować. Można też patynę położyć na całej powierzchni, a następnie niedokładnie wytrzeć i polakierować.
Meblowe przecierki
Metoda przecierkowa pozwala uzyskać efekt shabby chic. Mebel w dowolnym kolorze należy zeszlifować i pomalować akrylową lub kredową farbą w innym kolorze, najlepiej białą lub pastelową. Następnie delikatnym papierem ściernym delikatnie przetrzeć krawędzie i inne miejsca, które powodują wizualny efekt podniszczenia. Można również skorzystać z metody woskowej i przed malowaniem zawoskować miejsca, w których farba będzie się mniej trzymała. Proces można powtórzyć, by uzyskać silniejszy efekt starości. Przy czym przecierki nie muszą się na siebie idealnie nakładać.
Wygląda to jak naturalnie wycieranie szczególnych miejsc mebla przez długoletnie dotykanie i użytkowanie. Ciekawie wyglądają mocno przetarte krawędzie biurka, spod których przezierają warstwy”starej” farby, a na blacie lekko przetarty środek, robiący wrażenie podniszczenia przez książki i zeszyty.Na zakończenie całość polakierować. W stylu shabby chic stosuje się matowy lakier, gdyż błyszczący lakier niweczy efekt starości.
Spękany lakier na starym meblu
Niesłychanie interesujący efekt można uzyskać stosując metodę z techniki decoupage’u. Specjalne pękające lakiery imitują doskonale spękany ze starości lakier na meblach. Cały mebel pokryty pękającym lakierem może nie wyglądać interesująco, lecz jego fragmenty z pewnością nadadzą niesamowity charakter całej komodzie lub szafce.
Technik postarzania i odnawiania mebli jest wiele. Niektóre są bardzo pracochłonne, inne z kolei nie angażujące czasu i siły. Zanim jednak wybierze się odpowiednią technikę, najpierw należy zastanowić się, jak będzie komponować się w całym pomieszczeniu.